Żyjemy w epoce niesamowitego postępu technologicznego. Sztuczna inteligencja może komponować poezję, generować realistyczne obrazy i prowadzić zaskakująco ludzkie rozmowy. Jednak pomimo największych wysiłków roboty nadal mają trudności z wykonywaniem najbardziej podstawowych zadań, które my, ludzie, wykonujemy bezbłędnie. Ta rozbieżność uwydatnia utrzymujący się problem w robotyce, znany jako paradoks Moraveca.
Sformułowany przez robotyka Hansa Moraveca w 1988 roku paradoks polega na tym, że zadania, które ludziom wydają się łatwe, są niezwykle trudne do odtworzenia na maszynach, podczas gdy skomplikowane obliczenia, które nas przerażają, są stosunkowo łatwe do wykonania przez roboty. To nie jest tylko debata teoretyczna; pojawia się każdego dnia w naszych próbach zintegrowania robotyki z życiem codziennym.
Weźmy pod uwagę pojawienie się „farm rękawów” – fabryk, w których pracownicy przypinają aparaty do twarzy i spędzają godziny na skrupulatnym składaniu ręczników. Ta pozornie absurdalna praktyka uwypukla trudność w uczeniu robotów wykonywania tak delikatnych, wielozmysłowych zadań. Jak podaje „Los Angeles Times”, uchwycenie subtelnych ruchów ludzkich rąk manipulujących tkankami jest kluczem do szkolenia tych robotycznych asystentów.
Niedostateczne wyposażenie robotów antropomorficznych, takich jak Neo firmy Xpeng i Optimus Tesli, to najlepsze przykłady paradoksu Moraveca w działaniu. Filmy pokazują, jak Neo zmaga się z rutynowymi zadaniami domowymi, takimi jak ładowanie zmywarki, a podczas odsłonięcia okazało się, że szeroko reklamowane roboty Tesli Optimus są zdalnie sterowane przez człowieka.
Trudności te wyraźnie kontrastują z niezwykłym postępem w dziedzinie sztucznej inteligencji (AI). Jeszcze kilka lat temu narzędzia AI nie wykonywały pozornie podstawowych zadań – rozpoznawania obiektów na obrazach, prowadzenia naturalnych rozmów, czy nawet zapewniania dokładnych tłumaczeń. Obecnie zaawansowane chatboty, takie jak Gemini i ChatGPT, z łatwością radzą sobie z tymi zadaniami.
Szybki rozwój sztucznej inteligencji sugeruje, że możliwe są także przełomy w robotyce. Jednak decydującym czynnikiem, który może utrudniać rozwój robotów antropomorficznych może być nasze własne ciało – wcale nie jest to najlepszy wzór do naśladowania.
Roboty antropomorficzne mogą ostatecznie okazać się bardziej nowością niż koniecznością, podczas gdy roboty zaprojektowane specjalnie do zadań specjalistycznych – manipulowania materiałami w halach produkcyjnych lub wykonywania delikatnych zadań – będą nadal szybko się rozwijać. W międzyczasie paradoks Moraveca na długo przyćmił marzenie o robotach płynnie integrujących się z naszymi domami i życiem.
