Ostatnie badania potwierdzają, że organizm ludzki osiąga próg krytyczny w wieku około 75 lat, po którym powrót do zdrowia po chorobie lub urazie staje się znacznie trudniejszy, a ryzyko pogorszenia się dramatycznie wzrasta. Ten „punkt bez powrotu” oznacza koniec okresu, w którym organizm może skutecznie kompensować uszkodzenia i naprawiać się, co prowadzi do szybszego nawarstwiania się problemów zdrowotnych i zwiększonego ryzyka śmiertelności.
Zniszczenie stabilności
Naukowcy z Uniwersytetu Dalhousie wykorzystali model matematyczny oparty na rzeczywistych danych dotyczących zdrowia ponad 12 900 osób, aby określić ten punkt krytyczny. Ich analiza pokazuje, że chociaż starzenie się wiąże się z okresami przyspieszonego spadku, zdolność do regeneracji po niepowodzeniach pozostaje stosunkowo stabilna aż do około 75 roku życia. Potem odporność organizmu słabnie i nawet drobne problemy zdrowotne mogą wywołać spiralę spadkową.
To odkrycie jest ważne, ponieważ podkreśla znaczenie profilaktycznej opieki zdrowotnej w miarę zbliżania się do tego wieku. Nie chodzi tylko o przedłużenie okresu pogorszenia się stanu zdrowia, ale raczej o maksymalizację stanu zdrowia zanim osiągnięty zostanie punkt, z którego nie będzie już odwrotu.
Jak przeprowadzono badanie
Zespół przeanalizował dane z badania zdrowia i emerytur Uniwersytetu Michigan oraz angielskiego badania podłużnego starzenia się, śledząc ponad 65 000 wizyt lekarskich uczestników, których średni wiek wynosił 67 lat. Wykorzystali Wskaźnik Słabości, narzędzie, którego lekarze już używają do przewidywania wyników leczenia, aby ocenić ogólny stan zdrowia każdej osoby. W modelu oceniano zarówno częstość występowania niekorzystnych zdarzeń zdrowotnych (takich jak choroba lub uraz), jak i czas potrzebny uczestnikom na powrót do zdrowia.
Wyniki wykazały, że punkt bez powrotu występuje średnio pomiędzy 73 a 76 rokiem życia. Po tym etapie tempo pogarszania się stanu zdrowia przekracza zdolność organizmu do regeneracji, co skutkuje gwałtownym wzrostem osłabienia i ryzyka śmiertelności.
Dlaczego to ma znaczenie: zmieniające się spojrzenie na starzenie się
Badanie to opiera się na coraz większej liczbie dowodów wskazujących, że starzenie się nie jest procesem liniowym. Poprzednie badania wykazały, że organizm ludzki doświadcza przyspieszonego starzenia się w wieku około 44 i 60 lat, a samo starzenie się narządów przyspiesza w wieku około 50 lat. Nowe odkrycia dostarczają dodatkowego kontekstu: słabość jest nieunikniona, ale jest powiązana z określonym progiem biologicznym.
Badanie sugeruje, że interwencje mające na celu zmniejszenie stresu i poprawę wyjściowego stanu zdrowia przed 75. rokiem życia mogą opóźnić lub złagodzić skutki tego punktu bez powrotu. Obejmuje to radzenie sobie z chorobami przewlekłymi, utrzymywanie aktywności fizycznej i eliminowanie innych czynników ryzyka.
„Przekroczenie punktu, z którego nie ma odwrotu, radykalnie zwiększa ryzyko rozwoju i narastania deficytów zdrowotnych, jeśli poziom stresu nie zostanie zmniejszony” – piszą badacze.
Ostatecznie zrozumienie tej biologicznej rzeczywistości pozwala na bardziej ukierunkowane planowanie opieki zdrowotnej, co może potencjalnie prowadzić do dłuższego i zdrowszego życia.
